آناناس، اصطلاحی رایج برای ریتالین
به گزارش پروژه آسان معاون اجتماعی موسسه کادراس اظهار داشت: بعضی دانشجویان و دانش آموزان شنیده اند که ریتالین می تواند به تمرکز حواس آنها کمک و به لحاظ علمی پیشرفت کنند، این درحالیست که صرف خودسرانه محرک های تجویزی بسیار خطرناک و عوارض کوتاه مدت آن، عصبانیت و بی خوابی، سردرد، تغییرات ضربان قلب و فشار خون، جوش و خارش پوست، درد شکمی، کاهش وزن، مشکلات گوارشی، وابستگی به مواد مخدر و افسردگی شدید بعد از ترک را به همراه دارد.
فرزانه سهرابی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به مصرف داروهای مخدرِ شب های امتحانی می گوید: بطور کلی می توان داروهای شب امتحانی را در دسته محرک ها قرار داد؛ «مُحرک» ها یک دسته از داروهایی هستند که فعالیت مغز را می افزایند. اما قبل از آن که این محرک ها مورد سوء مصرف قرار گیرند و اعتیاد به آنها آشکار شود، به لحاظ تاریخی برای درمان آسم، چاقی مفرط، اختلالات عصبی و انواع بیماریهای دیگر مورد استفاده قرار می گرفتند.
وی با اعلان اینکه عموماً محرک ها و به عبارتی «انگیزنده ها» ترکیبات شیمیایی هستند که موجب تحریک سیستم اعصاب مرکزی و همین طور اعصاب محیطی می شوند، اشاره کرد: تعدادی از اسامی تجاری داروهای مُحرک تجویزی عبارت از آدرال، ریتالین، وی وانس، کانسرتا، دِسوکسین، دیدرکس، رِسِد، دِسِکدراین، پروسنترآ، دِکستروستات، مِتیلین، دیترانا، فوکالین، ساپرنزا، ادیپکس-پ، نوویگیل، بونتریل است.
معاون اجتماعی موسسه کادراس با اشاره به انواع محرک های شیمیایی از قبیل مِت آمفتامین، اِکستازی و… که در محیط آزمایشگاه یا بطور صنعتی جمع آوری و تولید می شوند، بیان کرد: اغلب این داروها بصورت قرص و کپسول و گاهی در بسته بندی های حبابی شکل یا بطری های قرص عرضه می شود.
به گفته ی ایشان، به لحاظ پزشکی، داروهای مُحرک هم اکنون تنها برای شرایط درمانی برخی از بیماران همچون بیماریهای حمله خواب، اختلال کم توجهی – بیش فعالی (ADHD) و درمان کوتاه مدت چاقی مفرط تجویز می شود، این درحالیست که «برخی از دانش آموزان و دانشجویان شایعاتی درباره داروهای محرک تجویزی شنیده اند که این داروها به لحاظ علمی می تواند به آنها در تمرکز حواس و عملکرد بهتر آن کمک کند» گاهی به این داروها «قرص های شب امتحان» نیز گفته می شود. این افراد تحت تأثیر این اشتباه هستند که چون این داروها به دستور پزشک تجویز می شوند پس این داروها سالم یا ایمن تر از مواد غیرقانونی هستند، در صورتیکه مصرف خودسرانه این داروها عواقب جدی برای فرد مصرف کننده دارد و ضمناً این داروها برای افرادی که به آنها تجویز نشده است، بسیار خطرناک و زیان آور است.
سهرابی ضمن تشریح عوارض مصرف خودسرانه محرک ها اظهار داشت: محرک ها تعداد پیامرسان های عصبی آلی طبیعی مغز را می افزایند که به آنها «نوراپی نفرین» و «دوپامین» در مغز می گویند. با افزایش تعداد این پیامرسان های عصبی به ترتیب فشار خون و ضربان قلب، گلوکوز خون و سپس تنفس فرد بالا رفته و همین طور انقباض رگ های خونی را به همراه دارد که این اتفاق می تواند به تپش سریع یا نامنظم قلب، دیوانگی، ترس، جنون، پارانویا و نارسایی قلبی منجر شود. همین طور این داروها دارای پتانسیلی هستند که ممکنست نارسایی قلبی عروقی (حمله قلبی) یا تشنج های مرگباری را به وجود آورند. محرک ها می توانند اعتیادآور باشند؛ به عبارتی فرد مصرف کننده بعد از مدتی مصرف، مجبور به مصرف مجدد آن خواهد شد.
معاون اجتماعی موسسه کادراس در ادامه داروهای محرک با اسامی تجاری رایج آنها را عنوان کرد:
ترکیبات عمومی دارو نام تجاری
مِت آمفتامین دِسوکسین
آمفتامین/ دِکستروآمفتامین آدرال
بنزفتامین دیدرکس، رِسِد
دِگزاآمفتامین دِکسدرین، پروسنترا، دِکستروستات
لیس دکس آمفتامین وی وانس
مِتیل فنیدات کانسرتا، متیلین، ریتالین، دیترانا
دکس متیل فنیدت فوکالین، فوکالین اکس آر
فِنتر ماین ساپرنزا، ادیپکس-پ
آرمودافینیل نوویگیل
فندیمترازین بونتریل
اما بنابر اظهارات سهرابی، رایج ترین این داروهای محرک، ریتالین با نام تجاری مِتیل فنیدات است؛ دارویی که برای کودکان، نوجوانان و بزرگسالانی که دارای فعالیت زیاد غیرطبیعی هستند یا با اختلال کم توجهی-بیش فعالی(ADHD) مواجه اند، تجویز می شود. این ماده سیستم مرکزی عصبی را تحریک می کند و اثرات مشابهی با سایر محرک ها اما از آمفتامین اثری کمتر و قویتر از کافئین دارد. اصطلاح رایج برای ریتالین، «آناناس» است.
معاون اجتماعی موسسه کادراس افزود: در حقیقت، ریتالین از ترکیبات مشابه آمفتامین ها است، که برای درمان افسردگی، نشانه های نارکولپسی (اختلال حمله خواب) و تعدادی از مبتلایان به بیش فعالی مقاوم به درمان، تجویز می شود.
وی با اشاره به این که ریتالین تأثیر بسیار آرام بخشی بر کودکان بیش فعال و اثر ویژه ای بر آن هایی که مبتلا به اختلال کم توجهی-بیش فعالی هستند، دارد، اشاره کرد: این دارو زمانی که بعنوان یک داروی تجویزی مصرف می شود، باارزش شمرده می شود. مطالعات نشان می دهد افرادی که مبتلا به اختلال کم توجهی-بیش فعالی هستند در دزهای تجویز شده به وسیله پزشک به داروهای محرک معتاد نمی شوند، اما ریتالین و سایر داروهای محرک، به سبب خواص محرک بودن آنها، به وسیله برخی افرادی که به آنها تجویز نشده، مورد سو استفاده قرار می گیرد.
سهرابی با اشاره به این که ریتالین به شکل یک قرص و بصورت خوراکی مصرف می شود، اظهار داشت: افرادی که گرفتار سوء مصرف این دارو شده اند، قرص را نصف کرده و آنرا استنشاق یا تزریق می کنند. متأسفانه، بعضی دانشجویان و دانش آموزان شنیده اند که ریتالین می تواند به تمرکز حواس آنها کمک کرد و به لحاظ علمی پیشرفت کنند که این دارو بعنوان «داروی مطالعه» می شناسند. خیلی از نوجوانان و جوانان تحت تصور این اشتباه قرار می گیرند که داروهای محرک تجویزی مانند ریتالین به سبب اینکه پزشک دستور تجویز آنها را می دهد، بی خطر یا سالم تر از «داروهای غیرقانونی» هستند؛ درحالیکه اینطور نیست.
معاون اجتماعی موسسه کادراس در ادامه با تاکید بر این که صرف محرک های تجویزی برای هرکسی که به او تجویز نشده بسیار خطرساز است، اضافه کرد: عوارض کوتاه مدت مصرف آن، عصبانیت و بی خوابی، از دست دادن اشتها، تهوع و استفراغ، سرگیجه، دلتنگی، سردرد، تغییرات ضربان قلب و فشار خون (گاهی اوقات افسردگی)، جوش پوستی و خارش پوست، درد شکمی، کاهش وزن و مشکلات گوارشی، عارضه روان پریشی، وابستگی به مواد مخدر و افسردگی شدید بعد از ترک را می تواند به همراه داشته باشد.
وی اظهار داشت: مصرف محرک ها با دزهای بالا منجر به کاهش اشتها (ممکن است منجر به سوء تغذیه جدی شود) لرزش و تحریک عضلانی، تب، تشنج، سردرد، تنفس و ضربان قلب نامنظم ( که می تواند برای فرد خطرآفرین باشد)، اضطراب، بی حوصلگی، پارانویا، توهم، هذیان، تکرار بیش از اندازه حرکات بدنی و احساس شک و کرم هایی در زیر پوست می شود.
در این جهت سهرابی ضمن هشدار و سفارش های ضروری نسبت به مصرف ریتالین عنوان کرد: با توجه به این که در سنین نوجوانی باید مراقب مصرف این دارو باشیم، این کار حتما باید زیرنظر پزشک با کنترل والدین در موارد خاص صورت گیرد. لازم است بدانید هر دارویی در صورتیکه تحت نظر پزشک و برای درمان اختلالی خاص مصرف نشود، امکان دارد اعتیاد و سوءمصرف بوجود آورد. ریتالین هم همین گونه است و در صورتیکه نوجوان یا فرد بزرگسالی آنرا به مقدار زیاد روزانه مصرف کند، حتما گرفتار سوءمصرف می شود و در مواردی اعتیاد به آن هم ممکنست اتفاق بیفتد.
وی این را هم اظهار داشت که متاسفانه گاهی ورزشکاران ریتالین را سوءمصرف می کنند تا انرژی شان برای ورزش افزایش یابد. دانشجویان هم شب های امتحان به آن پناه می برند اما این کار کاملا اشتباه است. این سوءمصرف ها سبب شده رسانه ها درمورد این دارو تبلیغات منفی کنند اما این تبلیغات سبب شده پدر و مادرهایی هم که فرزندشان گرفتار بیش فعالی و کمبود تمرکز است، تحت تاثیر قرار گیرند و به شدت نگران مصرف ریتالین فرزندشان شوند اما این دارویی است که روان پزشکان کودک بصورت قانونی و علمی برای این بچه ها تجویز می کنند و مقادیر آن تحت کنترل است.
منبع: پروژه آسان
این مطلب پروژه آسان را پسندیدید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب