نگاهی به سیاست های جهانی در حوزه مسكن اجتماعی
راهکارهایی برای تامین مسکن مقرون به صرفه در ایران
پروژه آسان: تامین مسکن مناسب و مقرون به صرفه یکی از مهم ترین نیازهای اجتماعی و اقتصادی هر جامعه ای است. افزایش قیمت مسکن و زمین، همراه با رکود و تورم های دوره ای، مشکلات بسیاری برای اقشار کم درآمد به وجود آورده است. این در حالیست که سیاست های مسکن مقرون به صرفه در بعضی از کشورها توانسته اند به عنوان محرک های اقتصادی عمل کنند و مشکل مسکن را تا حد زیادی حل نمایند.
به گزارش پروژه آسان به نقل از ایسنا، مسکن به عنوان یکی از حقوق بنیادین بشر در قوانین اساسی خیلی از کشورها همچون ایران مورد توجه قرار گرفته است. در کشور ما، همیشه تامین سرپناه مناسب برای تمامی اقشار جامعه از وظایف مهم دولت ها بوده است. با این وجود، به علت مشکلاتی مانند تورم، افزایش قیمت زمین، نبود فناوری های مدرن در ساخت و ساز، و ناکارآمدی تعدادی از سیاست های اجرائی، این هدف بطور کامل محقق نشده است. علاوه بر این، نبود طراحی شهری مناسب نیز به مشکلات موجود افزوده است. این در شرایطی است که در خیلی از کشورهای دنیا، سیاست های مسکن مقرون به صرفه نه فقط به عنوان چاره ای برای مشکل مسکن، بلکه به عنوان یک ابزار کلیدی برای تحریک رشد اقتصادی کشورها استفاده شده اند. از ین جهت، بررسی این تجارب جهانی می تواند راهکارهایی عملی و موثر برای بهبود وضعیت مسکن در ایران عرضه نماید.
مسکن اجتماعی به عنوان یکی از اشکال مساکن مقرون به صرفه، نخستین بار در اوایل قرن بیستم در کشورهای صنعتی اروپا عنوان شد. هدف اصلی آن، تامین سرپناهی مناسب و درخور برای اقشار کم درآمد و لطمه پذیر جامعه بود. مفهوم مسکن مناسب، تنها به مفهوم وجود سقفی بر فراز سر افراد نیست، بلکه مسکن باید شرایطی همچون آسایش، امنیت، دسترسی به زیرساخت های ضروری و محیط زیستی سالم را نیز تامین کند. در این راستا، نظام های مختلف مسکن در سرتاسر جهان تلاش نموده اند که با اتخاذ سیاست های متفاوت، به تامین سرپناه مناسب برای تمامی اقشار جامعه بپردازند. این مساله نشان میدهد که یک نظام کارآمد مسکن، می تواند تاثیرات مثبتی بر جامعه و سلامت عمومی داشته باشد.
در این زمینه، امیرحسین پورجوهری، پژوهشگر حوزه شهرسازی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس، به همراه یکی از همکاران خود، تحقیقی درباره ی سیاست های جهانی در حوزه تامین مسکن مقرون به صرفه انجام داده اند. این مطالعه به بررسی و تحلیل تجارب کشورهای مختلف در حوزه مسکن مقرون به صرفه پرداخته و راهکارهایی برای بهبود وضعیت مسکن در ایران ارائه می دهد.
هدف این پژوهش، استخراج درس هایی از تجارب جهانی است که بتواند به سیاست گذاران کشور کمک نماید تا معضل مسکن را بصورت پایدار و موثر حل کنند. این مطالعه بصورت عمده از منابع کتابخانه ای و مطالعات میدانی بهره برده و به بررسی دو حوزه اصلی، یعنی تجارب داخلی و خارجی در حوزه مسکن مقرون به صرفه، پرداخته است.
نتایج این مطالعه نشان میدهد که کشورهای مختلف دنیا، از سیاست های گوناگونی برای تامین مسکن مقرون به صرفه بهره برده اند. برای مثال، در انگلستان، مدیریت محلی و شهری نقش مهمی در پشتیبانی از توسعه دهندگان مسکن اجتماعی داشته و برنامه های مالی مشخصی برای پشتیبانی از آنها اجرا می شود. در آلمان، زمینهای دولتی با قیمت ارزان تری به سازندگان مسکن مقرون به صرفه واگذار می شود و این سازندگان نیز از معافیت های مالیاتی بهره مند می شوند. در آمریکا، بانکها و نهادهای مالی به خریداران مسکن اجتماعی وام های بلندمدت اعطا می کنند تا پروسه خرید خانه برای اقشار کم درآمد تسهیل شود.
این پژوهش که نتایج آن در فصلنامه «پژوهش اجتماعی» وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی انتشار یافته اند، همین طور نشان میدهد که تعدادی از سیاست های اجرائی در کشورهای دیگر نتوانسته اند بطور کامل موفق باشند. برای مثال، در ترکیه، ساخت واحدهای مسکونی لوکس و فروش آنها به اقشار پردرآمد بمنظور تامین هزینه ساخت مسکن برای اقشار کم درآمد با مشکلاتی روبه رو شده است. در چین نیز سیاست های موجود منجر به تبعیض در دسترسی به مسکن برای مهاجران کم درآمد شده است.
یکی از نکات مهم این پژوهش، اهمیت بومی سازی سیاست های جهانی مسکن برای ایران است. باتوجه به فرهنگ و ساختار اجتماعی ایران، مسکن تنها به مفهوم سرپناهی برای استراحت نیست، بلکه فضایی جهت زندگی اجتماعی و خانوادگی نیز به شمار می آید. از ین جهت، سیاست های جهانی مسکن باید با در نظر گرفتن شرایط اجتماعی و فرهنگی کشورمان تنظیم و اجرا شوند.
این مطالعه در آخر بر اهمیت توانمندسازی اقشار کم درآمد و استفاده از سیاست های مشارکتی برای حل معضل مسکن تاکید می کند. همچنین، استفاده از تکنولوژی های جدید در ساخت و ساز و بهسازی مناطق فرسوده و نابسامان از دیگر راهکارهای پیشنهادی است. این نتایج می توانند راهگشای سیاست گذاران برای حل معضل مسکن در ایران باشند.
منبع: ezproject.ir
این مطلب پروژه آسان را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب