تاثیر مواد معدنی بر حفظ خاک در مقابل باران
به گزارش پروژه آسان، خاک بعنوان یکی از منابع اصلی زندگی بشر، نقش حیاتی در تولید غذا و حفظ محیط زیست دارد و حفظ کیفیت و پایداری آن، بخصوص در مقابل عوامل طبیعی، همچون باران و فرسایش، نیازمند تلاشهای بیشتری است. این مورد در پژوهشی جدید مورد بررسی قرار گرفته است.
به گزارش پروژه آسان به نقل از ایسنا، خاک یکی از ارزشمندترین منابع زیستی است که امنیت غذایی، تولید چوب، سوخت و حتی تعادل محیط زیست به آن وابسته است. فرسایش خاک، بخصوص در کشورهایی با شرایط آب وهوایی متغیر، یک چالش جدی است که نیازمند راهکارهایی برای مهار آن است. فرسایش خاک معمولا با جدا شدن ذرات خاک از سطح آن شروع می شود و می تواند باعث کاهش حاصلخیزی، افزایش رواناب و صدمه به ساختار زیستی خاک شود. یکی از معیارهای کلیدی در ارزیابی کیفیت خاک، پایداری ساختار خاک دانه ها است که مقاومت خاک در مقابل نیروهای خارجی را نشان داده است.
حفاظت از خاک نه فقط جهت کشاورزی پایدار بلکه برای حفظ زیست بوم ها ضروری می باشد. با گسترش تخریب خاک در مناطق مختلف، روش های نوین مانند استفاده از مواد معدنی یا افزودنی های خاص می توانند بعنوان ابزارهای کارآمد در مهار فرسایش مورد استفاده قرار گیرند. این مواد قادرند خاک دانه ها را پایدارتر کرده و تاثیر فرسایشی باران را کاهش دهند. بنتونیت، بعنوان یک ماده معدنی، به علت خصوصیت هایی همچون چسبندگی و جذب آب، در این حوزه بسیار مؤثر است.
لیلا غلامی، دانشیار گروه مهندسی آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، بهمراه تیمی از محققان، تحقیقی را در زمینه تاثیر بنتونیت بر پایداری خاک دانه های سطحی انجام داده اند. این مطالعه با هدف بررسی کارآمدی بنتونیت در کاهش فرسایش خاک و بهبود پایداری آن، در چارچوب آزمایش هایی دقیق طراحی و اجرا شده است.
در این پژوهش، بنتونیت با سه نسبت مختلف ۱۵، ۳۰ و ۴۵ درصد به خاک افزوده شد و اثر آن بر پایداری خاک دانه ها بررسی گردید. برای شبیه سازی شرایط طبیعی، نمونه های خاک در لابراتوار تحت بارانی مصنوعی با شدت ۹۰ میلی متر بر ساعت قرار گرفتند. سپس خاک های باقیمانده از سطح ظرف های آزمایش جمع آوری و برای تحلیل های دقیق تر تحت آزمایش های وزنی و اندازه گیری قرار گرفتند.
نتایج این پژوهش نشان دادند که افزودن بنتونیت به خاک به صورت قابل توجهی پایداری خاک دانه ها را افزایش داده است. میانگین قطر خاک دانه ها در حضور بنتونیت نسبت به نمونه های شاهد بزرگ تر شد که این امر نشان دهنده کاهش تاثیر باران بر تخریب خاک است.
در حالی که نسبت های مختلف بنتونیت اثرات متنوعی داشتند، افزودن ۱۵ و ۳۰ درصد از این ماده معدنی بطور دقیق تر بیشترین بهبود را در پایداری خاک ایجاد کرد.
همچنین مشخص شد که بنتونیت با تشکیل چسبندگی بین ذرات خاک، از جدا شدن آنها توسط قطرات باران جلوگیری می کند. این خصوصیت سبب کاهش فرسایش خاک و افزایش توان خاک برای حفظ رطوبت و مواد مغذی شد.
بنتونیت به علت خواص منحصربه فردی همچون جذب آب و چسبندگی، نه تنها می تواند بعنوان ماده ای برای حفاظت خاک مورد استفاده قرار گیرد، بلکه در بهبود خصوصیات فیزیکی خاک هم نقش مهمی ایفا می کند. این ماده معدنی همچون انتخابهای مؤثر برای کاهش خطرات زیست محیطی ناشی از فرسایش خاک است.
این پژوهش که نتایج آنرا فصلنامه پژوهش های آبخیزداری، وابسته به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس منتشر نموده است، نشان داده است که با مدیریت بهینه و استفاده از بنتونیت، میتوان از تخریب خاک های زراعی و مراتع جلوگیری کرد.
این مطلب پروژه آسان را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب