پژوهشی تازه درباره ایمنی نانوفناوری در محیط های صنعتی
لزوم کنترل ریسک های ایمنی کار با مواد نانو
پروژه آسان: محققان ایرانی در مطالعه ای جدید به بررسی روش های مدیریت و ارزیابی ریسک نانومواد پرداخته اند. این مطالعه تلاش داشته است راهکارهای مناسب برای حفظ سلامت کارگران و ایمنی محیط کار در برخورد با این مواد را معرفی نماید.
به گزارش پروژه آسان به نقل از ایسنا، فناوری نانو در سالهای اخیر پیشرفت های شایان توجهی داشته و نانومواد مهندسی شده به سبب خواص منحصربه فرد خود در عرصه های مختلفی همچون الکترونیک، پزشکی و انرژی مورد استفاده قرار گرفته اند. تولید و به کارگیری این مواد در صنایع مختلف رشد شایان توجهی داشته است و انتظار می رود بازار جهانی محصولات نانو در سال های آتی بطور قابل توجهی افزایش یابد. با این وجود، نگرانی های بسیاری درباره ی تأثیرات احتمالی این مواد بر سلامت انسان و محیط زیست بوجود آمده است.
نانومواد به سبب اندازه بسیار کوچک ذراتشان و خواص منحصربه فردی که در مقیاس نانو دارند، ممکنست رفتارهای شیمیایی و فیزیکی متفاوتی از مواد معمولی از خود نشان دهند. این خاصیت ها ممکنست خطرات بالقوه ای را برای افراد در محیط های کاری بوجود آورد. به همین دلیل، نیاز به تحقیقات بیشتر برای ارزیابی دقیق این خطرات و تدوین راهکارهای مدیریت آنها به شدت احساس می شود.
در این زمینه، گروهی از سمیه فرهنگ دهقان از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و همکارانش با همراهی پژوهشکده کاتالیست و نانوفناوری پژوهشگاه صنعت نفت، یک مطالعه مروری را انجام داده اند.
این پژوهش به بررسی چارچوب ها و ابزارهای موجود برای مدیریت و ارزیابی ریسک نانومواد مهندسی شده در محیط های کاری پرداخته است. هدف از این مطالعه، شناسایی بهترین روش های موجود برای حفظ ایمنی کارگران و کاهش خطرات ناشی از نانومواد در محیط کار بوده است.
پژوهش فوق با بهره گیری از جستجوی گسترده ای در پایگاه های داده معتبر نظیر Scopus و Web of Science انجام شده است. محققان با بررسی مطالعات و مقالات علمی مربوط به نانومواد مهندسی شده و ابزارهای مدیریتی و ارزیابی ریسک، چارچوب ها و ابزارهای مؤثری را شناسایی نمودند. آنها بدنبال راهکارهایی بودند که بتوانند مخاطرات احتمالی ناشی از نانومواد در محیط های کاری را به خوبی شناسایی و ارزیابی کنند.
در نتیجه این مطالعه، ۱۷ چارچوب مدیریتی و ۱۱ ابزار ارزیابی ریسک شناسایی شد که هر یک به بررسی جنبه های مختلفی از خطرات نانومواد می پردازند. این ابزارها خصوصاً برای ارزیابی مخاطرات شغلی، زیست محیطی و سم شناختی نانومواد طراحی شده اند و البته هر کدام دارای کاربردها و محدودیت های مخصوص خود هستند.
این پژوهش نشان داد که هر یک از این چارچوب ها و ابزارها دارای قابلیت های منحصربه فردی برای ارزیابی ریسک نانومواد هستند، اما نکته قابل توجه آن جا است که هنوز هیچ توافق کلی بر سر بهترین روش مدیریت این ریسک ها وجود ندارد.
یافته های این مطالعه نشان می دهند که مدیریت ریسک نانومواد مهندسی شده نیازمند مطالعه و توسعه بیشتری است. نانومواد به سبب خصوصیات منحصربه فردشان نیاز به ابزارها و چارچوب های ویژه ای برای ارزیابی و مدیریت دارند. علاوه بر این، هماهنگی بین سازمان ها و ارگان های دولتی و غیردولتی برای توسعه ابزارهای جدید و جامع دراین زمینه بسیار لازم است.
پژوهشگران تاکید می کنند که در کشورهای درحال توسعه مانند ایران، وجود ابزارهای مدیریتی مناسب و آموزش کافی دراین زمینه می تواند به کاهش خطرات احتمالی و بهبود ایمنی کارگران کمک نماید. کمبود اطلاعات و دانش در حوزه مخاطرات نانومواد و عدم وجود مقررات مشخص در این عرصه، چالش هایی جدی برای مدیریت ایمنی و سلامت در محیط های کاری محسوب می شوند.
در مجموع بر طبق این مطالعه که نتایج آن در فصلنامه «بهداشت و ایمنی کار» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران انتشار یافته اند، مدیریت ریسک نانومواد مهندسی شده یکی از چالش های مهم در حفظ ایمنی و سلامت در محیط های کاری است. درحقیقت ابزارها و چارچوب های موجود هرچند کمک کننده هستند، اما هنوز نیاز به توسعه و تکامل بیشتری دارند.
بر این اساس، نانومواد با خواص ویژه و پیچیدگی های منحصر به فرد خود، نیازمند بررسی های دقیق تر و راهکارهای مدیریتی جدیدی برای کاهش خطرات شغلی و زیست محیطی هستند و نباید نگرانی های موجود در این خصوص را نادیده گرفت.
این مطلب پروژه آسان را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب